Yapılan bir satım akdi hangi durumlarda hukuki sonuç doğurmaz?
Yapılan bir satım akdi hangi durumlarda hukuki sonuç doğurmaz?
Ziyaretçi
Din İşleri Yüksek Kurulu Dini Sorular
TİCARÎ HAYAT
Cevap Gönder:
Bu Soruya Gelen Cevaplar:
Misafir KullanıcıHanefi hukukçular, akdin asli unsurlarını (asl) ve tamamlayıcı şartlarını (vasf) birbirinden ayırarak, birinci durumda yani akdin asli unsurlarındaki bir eksikliğin akdi "batıl/hükümsüz"; ikinci durumda yani akdin vasıflarındaki bir eksikliğin ise akdi "fasid" kılacağını söylemişler ve akdi "sahih", "fasid" ve "batıl" olmak üzere üçe ayırmışlardır. Buna göre akit sahihse hukuki sonuç doğurur, batıl ise doğurmaz. Fasit ise malın müşteri tarafından kabzedilmiş olması, mala üçüncü bir şahsın hakkının bağlanması gibi durumlarda hukuki sonuç doğurur, aksi halde doğurmaz (Merğinani, el-Hidaye, Beyrut, ts. , III, 42; Mevsıli, el-İhtiyar, İstanbul, ts. , II, 198-199).
Şartlarındaki eksiklik nedeniyle alış-veriş akdinin batıl olmasını gerektiren kurucu unsurlar; akdin siğası (icab-kabul), tarafları ve konusu şeklinde belirlenmiştir. Dolayısıyla, asli unsurlarının bulunmadığı veya kuruluş (in’ıkad) şartlarının eksik olduğu durumlarda alış-veriş akdi, şeklen mevcut olsa bile, hukuken hükümsüz sayılır. Bu şekilde herhangi bir hüküm doğurmayan alış-veriş akdinde, müşteri tarafından teslim alınan mal aynen duruyorsa, satıcıya iade edilir; zayi olması halinde ise, mal misli ise mislinin, değilse kıymetinin tazmin edilmesi gerekir. Mesela; akıl hastasının, mümeyyiz olmayan çocuğun alım-satımı, leş ve domuz gibi haram bir malın alım-satımı, ayrıca icab ve kabulün açık, birbirine uygun ve bitişik olmaması gibi durumlarda yapılan alış-veriş akdi, hiçbir hukuki sonuç doğurmaz (Merğinani, el-Hidaye, Beyrut, ts. , III, 42; Mevsıli, el-İhtiyar, İstanbul, ts. , II, 198-199).
Diğer mezheplere mensup alimler ise, eksikliğin akdin aslına yönelik olması ile vasfına (niteliklerine) yönelik olması arasında bir fark gözetmemiş; her iki durumda da akdin batıl/hükümsüz olacağını ifade etmişlerdir (Desuki, Haşiye, III, 54).14 Şubat 2015 - 08:10:27
Son Sorular:
2906 Gün 15 Saat 48 dk. önce soruldu
Ceylan Ahıgül sordu
3476 Gün 6 Saat 0 dk. önce soruldu
ece çakır sordu
3506 Gün 20 Saat 41 dk. önce soruldu
Erhan Yiğit sordu
3516 Gün 18 Saat 23 dk. önce soruldu
cansu sordu
3520 Gün 13 Saat 42 dk. önce soruldu
mustafa 224 sordu
3528 Gün 12 Saat 47 dk. önce soruldu
emre sordu
3531 Gün 14 Saat 33 dk. önce soruldu
berkay sordu
3535 Gün 8 Saat 51 dk. önce soruldu
ali sordu
3537 Gün 16 Saat 32 dk. önce soruldu
canan sordu
3537 Gün 23 Saat 2 dk. önce soruldu
Şükrü Kum sordu
3542 Gün 8 Saat 44 dk. önce soruldu
Meltem Akar sordu
3549 Gün 15 Saat 57 dk. önce soruldu
Ali Kurtulmuş sordu
3554 Gün 12 Saat 38 dk. önce soruldu
hakan sordu
3558 Gün 13 Saat 14 dk. önce soruldu
arda sordu
3560 Gün 10 Saat 36 dk. önce soruldu
Kerem sordu